Son dönemin en popüler sosyal bilimler konularından biri şüphesiz ki narsisizm. Twenge ve Campbell’in (2010) yaptıkları çalışmada kavramı araştırırken zorlanmadıklarını çünkü kavramın her yerde olduğunu belirtmeleri de bunun kanıtlarından biri. Narsisizm kavramı 21. yüzyılın birinci çeyreğinde baktığımızda en üst kurumlardan bireye kadar kafamızı çevirdiğimiz her yerde. Literatüre bakıldığında kendini ön plana koyma, diğerlerini küçümseme ve önemsememe, ilgi odağı olma, kibirli ve gösterişçi olma gibi özelliklerle tanımlanan narsisizm, bir kişilik özelliği olarak toplumda görülme sıklığı artması oranında işe yarar mı peki?
Bu noktada dikkatimizi kariyer yolculuğuna çevirelim. 18 yaşındasınız, herkesin “Bunda bir yanlışlık var ama sistem bu, yapacak bir şey yok.” dediği bir düzen içinde 5 tane şıktan birini seçmek zorunda olduğunuz bir ton sorunun olduğu bir sınava girip gelecek 50 yılda yapacağınız işlere bir nebze temel oluşturacak bir bölüm, bir fakülte, bir üniversite ve bir şehir seçeceksiniz. Burada geçen ‘bir nebze’ tanımlaması umarım dikkatinizi çekmiştir. Evet bir nebze çünkü bu seçim ve doğrultusunda en iyi ihtimalle önünüzdeki 4 ya da 2 yıl sonunda elde edeceğiniz diplomanın işe girişinizde size bir referans olması süresi gittikçe kısalıyor günümüz dünyasında. Bu kısalan süre sonunda bir işverenin karşısına çıktığınızda elinizde diplomadan daha kıymetli olacak olan şeyler ise deneyiminiz, yeniliğe açıklığınız, yaptığınız işle ilgili yenilikleri takip etme beceriniz, yaptığınız işle teknolojiyi birleştirebilmeniz, uyum sağlama kapasiteniz ve sizin reklamınızı sizden önce yapmaya gönüllü birtakım insanlar yani network’ünüz olacak.
Peki narsisizm bunun neresinde? Narsisizm, biz insanoğlunda bir var-yok meselesi değil kuramlara bakıldığında. Bu kavram insanoğlunun bir gerçeği. Temelde hepimiz narsisist bireyleriz. Sadece kavramın sağlıklı mı yoksa patolojik boyutunda mıyız? Hepimiz için önemli olan bu. Narsisizmin sağlıklı boyutunda bulunan bireyler; kendi kapasitelerinin, yeterliliklerinin gerçekçi bir şekilde farkında olan; ne istediklerini bilen, diğerleriyle uyum içinde çalışabilen ve en önemlisi de mahir oldukları konularda “Ben bu işte iyiyim.” diyebilen kimseler. Sağlıksız boyutunda ise kendilerini iyi olmasalar dahi bir konuda pazarlayabilen, kariyer basamaklarında gözünün yaşına bakmadan herkesi ezip geçebilen ya da geçtiğini sanan kimseler bulunuyor. Çünkü araştırmalar narsisist bireylerin ilk temasta etkileyici ve karizmatik olsalar bile sahip oldukları kişilik özelliklerinden dolayı bu etkinin zamanla söndüğünü gösteriyor. Yani kısaca narsisist bireylerin sundukları şahane balon zaman içinde bir noktada patlamak zorunda kalıyor.
Her ne kadar yapılan araştırmalar büyük şirket CEO’larının veya devlet büyüklerinin ileri düzey narsisist olduklarını gösterse de iş dünyasında uzun süreli liderlik yapan ve başarı kazanan kişilerin narsisizm düzeylerinin yüksek olmadığını da gösteriyor. Bu kişiler daha çok iş birliği yapabilen, diğerlerinin yeteneklerini takdir edebilen, kendi eksikliklerini kabul edebilen kişiler. Yani kısaca ne yaptıkları veya ne üzerinde çalıştıklarından bağımsız bir şekilde diğerleriyle uyum içinde çalışabilen ve daha da önemlisi çevrelerindeki iş arkadaşlarının yeteneklerini doğru yere kanalize edebilen ve bunu yönetebilen kişiler.
Sevgili gençler, günümüzde ülkemizde ve dünyada geldiğimiz noktada ne geleceğin mesleği ne de geleceğin iş kolu var maalesef. Durup düşünmeniz gereken belki de tek şey neyi ne şekilde yapmaktan keyif aldığınız aslında. Ve keyif aldığınız bu şey her neyse, bunu bir para kazanma durumuna getirirken ne kadar yetkinsiniz ve mutlaka yetkin olmadığınız bazı noktalarda diğerlerine nasıl ihtiyaç duyuyorsunuz belki de bunu belirlemek. Bunu yaparken de içgüdüsel olarak hepimizde ortaya çıkan “Ben bunu da yaparım ya!” diyen narsisisti daha gerçekçi değerlendirip iş birliğine daha açık halde olmak belki de gerçek başarının anahtarıdır. Hepinizin atılmak için türlü çeşit sınavlardan ve yollardan geçtiği iş dünyası sizden narsisist olmanızı değil gerçekçi bir şekilde yetkin olduğunuz konularda savaşmanızı ve yetkin olmadığınız konularda da diğerlerine alan açmanızı bekliyor. Yani gelecek hayatınızdaki başarı kendinizi iyi tanımanızdan geçiyor.
Hayrunnisa ÖZGÜR
Comments